THE JANUARY UPORISING IN 1863 IN THE HISTORICAL MEMORY OF CITIZENS OF DROHOBYCH (1880 – 1939)

Authors

  • Богдан Лазорак

DOI:

https://doi.org/10.24919/2519-058x.6.124685

Keywords:

January uprising, Drohobych, historical memory, Russian Empire

Abstract

In the article in detail the tradition of the honoring of the theme of the January Uprising of the Polish people in 1863 in the cultural and educational surroundings of Drohobych for the period 1880 – 1939 is considered. It is above all the organization of festive and memorial ceremonies at the level of the public companies, magistrate and parochial institutions of Drohobych. Also the potential range of the residents and natives of the Drohobych district, who actively participated in military campaigns in 1863 – 1864 is defined. Among other things, for the first time in the historiography the articles of the Drohobych journalists dedicated to the January Uprising are analyzed: the autobiographical stories about the participants in the Uprising, the obituaries, the political and publicistic essays and also the poems of initiation. The tradition of organizing a variety of celebrations on the theme of the January uprising has long been a feature of the cultural topos of Drohobych not only at the level of the educational environment of local gymnasiums and public associations, but also at the level of the official city authorities in the face of the magistrate, municipality and district councils, as well as old age groups. The serious attitude of the citizens of the city to the events of 1861 - 1863 was especially relevant in connection with the fact that in the uprising, immigrants from Drohobych and the outskirts took part in the uprising, who, on the one hand, living in the city kept "living memory" about the most dramatic episodes of the stormy events of the January uprising, and on the other hand, they were able, by way of example, to convey the symbolic meaning of their feats to future generations in order to cultivate the legitimate right of every nation to freedom.

References

[El] (Solecki E.-L.?), 1886 – [El] (Solecki E.-L.?). Ś. P. Władysław Czaplicki // GN. 1886. № 13. S. 1–2.

«Ognisko naftowe», 1899 – «Ognisko naftowe» // Kurjer Drohobycki: dwutygodnik polityczno-społeczno-ekonomiczny. 1899. № 1. S. 2.

Jednodniówka, 1913 – 1863. Jednodniówka / Komitet Redakcyjny: Alfred Brodnicki. [Alfred Brodnicki. Wilhelm Bruchnalski. Jan Kasprowicz. Wladysław Kozicki. Ignacy Koziełewski. Ferdynand Kuraś. Kazimierz Lubecki. Stanisław Antoni Mueller. Mieczysław Pawłowski. Leopold Staff. Katimierz Wiezyński. Kazimera Zamorska]. Drohobycz: Staraniem Towarzystw Polskich, z drukarni «Słowa Polskiego», pod zażąd. Józ. L. Nowakiewskiego, 1913. 31, [1] s.

rocznica powstania narodowego // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1902. № 3. S. 3.

rocznicę powstania styczniowego // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1905. № 4. S. 2.

Bał akademiczny // Kurjer Drohobycki: dwutygodnik polityczno-społeczno-ekonomiczny. 1899. № 1. S. 2.

Bialynia-Chołodecki J. Pamiętnik powstania styczniowego w piędziesiątą rocznicę wypadków. Lwów, 1913. 300 s.

Brodnicki A. Język w utworach Z. Krasińskiego. Drohobycz, 1913. 49 s.

Broś B. Jan Reutt (1919 – 2003) // ZD. № 17–18. S. 159–160.

Chciuk Wł. Moja rodzina // ZD. № 15. S. 7–8.

Do naszych czytelników. Głos Kornelia Ujejskiego // Gazeta Naddniestrzańska. 1887. № 1. S. 1–2.

Jan Niewiadomski. Nekrolog // Reforma. Pismo poświęcone sprawom miasta і powiatu. Drohobycz, 1914. № 5. Rok. 1. S. 2.

Katalog wystawy E. M. Liliena w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie 1914 / Wstęp, układ i objyśnienia Artura Schrödera. Lwów, 1914. S. 20–21.

Kronika Drohobycka z Tygodnia // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1903. № 5. S. 2.

Kronika Drohobycka z Tygodnia // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1906. № 6. S. 2.

Lorenz R. Trzy pokolienia Majewskich / R. Lorenz // ZD. № 8. S. 9.

Marcin Borelowski (Lelewel) i Władysław Czaplicki wspomnienie z r. 1863 i 1864 // GN. 1888. № 20. S. 1; № 21. S. 1–2.

Mściwujewski M. Z dziejów Drohobycza. Cz. ІI. Drohobycz, 1939. S. 146–153.

Nabożeństwo żałobne // Kurjer Drohobycki: dwutygodnik polityczno-społeczno-ekonomiczny. – 1899. № 3. S. 3.

Oksza J. Cieniom Bohaterów Połegłych w powstaniu styczniowym // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1901. № 4. S. 1.

Oksza J. Styczeń 1863 // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1902. № 3. S. 1.

Pilecki J.-M. Osiemdziesięciolecie Tadeusza Chciuka // ZD. № 10. S. 3.

Pilecki J.-M. Panteon Ziemi Drohobyckiej (Lista kandydatów część 1 A-Ł) // ZD. № 14. S. 76–79.

Pilecki J.-M.Pierwszy Prezydent Drohobycza – Leon Reutt // ZD. № 10. S. 14–15.

Pilecki J.-M. Polskie pomniki w Drohobyczu // ZD. № 20. S. 101–102.

Rocznica 1863 – 1903 // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1903. № 3. S. 1.

Rocznice powstania styczniowego // GN. 1888. № 3. S. 4.

Rybotycki J. Dwie Schodnice – wieś i osada przemysłowa // ZD. № 20. S. 60–61.

Schodnica, Majdan, Urycz w zachowanych źródłach i okruchach wspomnień / Praca zbiorowa pod redakcją Jю Rybotyckшego. Wrocław, 2013. S. 40–50.

Stawicki R. Weterani 1863 r. i tradycja Powstania Styczniowego w II Rzeczypospolitej // Opracowania Tematyczne / Kancelaria Senatu. Biuro Analiz i Dokumentacji. Zespół Analiz i Opracowań Tematycznych. Warszawa, 2014. S. 18–27.

Sybiracy // Głos Drohobycko-Borysławsko-Samborski: bezpartyjny tygodnik informacyjny. 1929. R. 4. S. 9.

W czytelni polsko-ukraińskiej // Kronika // Gazeta Naddniestrzańska. 1885. № 1. S. 8.

W Drohobyczu // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1902. № 4. S. 3.

W rocznice powstania styczniowego // Kurjer Drohobycki: dwutygodnik polityczno-społeczno-ekonomiczny. – 1899. № 2. S. 1.

W rocznicę styczniową // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1901. № 3. S. 1.

Wieczorek akademicki z tańcami // Kurjer Drohobycki: dwutygodnik polityczno-społeczno-ekonomiczny. – 1899. № 2. S. 3.

Wieczorek styczniowy // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1901. № 5. S. 3.

Wieczorek z tańcami na dochód czytalni polsko-ruskiej // Kronika // Gazeta Naddniestrzańska. 1885. № 5. S. 4.

Wierzyński K. J. Niewiadomski // 1863. Jednodniówka / Aut. A. Brodnicki, W. Bruchnalski. J. Kasprowicz i in. Drohobycz, 1913. S. 16.

Z okazyi obchodu rocznicy styczniowej // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1901. № 6. S. 1.

Zmarli // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1902. № 51. S. 3.

Zmarli // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1906. № 10. S. 3.

Zmarli // Tygodnik Samborsko-Drohobycki: czasopiśmo polityczno-społeczno-ekonomiczne. 1906. № 22. S. 2.

ВФМД – Відділ фондів музею «Дрогобиччина». Спр. А-4631. 4 арк.

Лазорак Б., Лазорак Т. Бургомістр Дрогобича Ян Нєвядомський (1844 – 1914) – учасник Січневого повстання 1863 р. // Galicja a powstanie styczniowe / Pod red. M. Hoszowskiej. Warszawa-Rzeszów, 2013. S. 261–285.

Лазорак Б., Лазорак Т. Вілла Яна Нєвядомського в Дрогобичі: спроба реконструкції історико-архітектурних фактів // Дрогобич Стародавній. Дрогобич, 2015. [Електронний ресурс]. Режим доступу: http://drogobychanyn.hol.es/?p=1005

Менько В. Східницький некрополь // Нариси з історії Східниці / Наук. ред. Л. Тимошенко. Дрогобич, 2013. С. 319–353.

Мозговий І. Січневе повстання в Польщі і Українi // Світогляд-філософія-релігія. Збірник наукових праць під ред. І. П. Мозгового. Вип. 7. Суми 2014. С. 2–15.

Пастух Р. Дрогобицький некрополь. Дрогобич, 2008. С. 184 (каталог некрополю за І. Чавою).

Тельвак В., Янишин Б. Щоденне життя Галицького містечка другої половини ХІХ ст. на сторінках місцевої періодики (за матеріалами «Gazety Naddniestrzańskoi») // Проблеми історії України ХІХ – початку ХХ ст. Вип. ХХ. К., 2012. С. 320–344.

Тимошенко Л. Книжкова культура Дрогобича першої половини ХХ ст.: два раритетних видання (1913 і 1928 роки). [Електронний ресурс]. Режим доступу: http://maydan.drohobych.net/?p=33166

Хцюк А. Атлантида: Розповідь про Велике Князівство Балаку; Місяцева земля: Друга розповідь про Велике Князівство Балаку: пер. із пол. К., 2011. 544 с.

ЦДІАЛ – Центральний державний історичний архів України у місті Львові.

Савицький Ю. Українці у Січневому повстанні проти Російської імперії // Радіо Свобода. [Електронний ресурс]. Режим доступу: http://www.radiosvoboda.org/content/article/24881992.html

Issue

Section

Articles