«RUSSIA AND EUROPE» PROBLEM IN HISTORIAGRAPHICAL DISCOURSE AND HISTORIOGRAPHICAL PRACTICE OF MYKHAILO HRUSHEVSKY
DOI:
https://doi.org/10.24919/2519-058x.1.101377Keywords:
M. Hrushevsky, dilemma «Russia-West», historiosophical views, historiographical model, ambivalenceAbstract
The article is devoted to the analysis of interpretation by M. Hrushevsky of the dilemma “Russia-West” in the context of the historical evolution of the Ukrainian people. The considerable ambivalence of scientist’s historiosophical and historiographical assessments has been revealed. The conclusion about a significant emotional burden of researcher’s scientific discourse, his dependence on the context of studied period and social and political realities at the end of XIX – the first third of XX century has been made.
References
V. [Hnatiuk V.] : M. Hrushevskyi. Zvychaina skhema «russkoi» istorii y sprava ratsionalnoho ukladu istorii skhidnoho slovianstva. «Sbornyk po slavianovedenyiu», Peterburh, 1904 / V. Hnatiuk // Literaturno-naukovyi vistnyk. – 1905. – T. XXIX. – S. 142–143.
Hrushevskyi M. Zvychaina skhema «russkoi istorii» sprava ratsionalnoho ukladu istorii Skhidnoho Slovianstva / M. Hrushevskyi // Hrushevskyi M. S. Tvory : U 50 t. / Redkol. : P. Sokhan, Ya. Dashkevych, I. Hyrych ta in.; Holov. red. P. Sokhan. – Lviv : Svit, 2002. – T. 1 : Seriia «Suspilno-politychni tvory (1894 – 1907)». – S. 72– 79.
Hrushevskyi M. Iliustrovana istoriia Ukrainy / M. Hrushevskyi. – Kyiv-Lviv, 1913. – 551 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1996. – T. 9. – Ch. 1. – 880 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1996. – T. 9. – Ch. 2. – 776 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1992. – T. 2. – 640 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1991. – T. 1. – 736 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1993. – T. 3. – 592 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1993. – T. 4. – 544 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1994. – T. 5. – 704 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1995. – T. 6. – 680 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy : V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1995. – T. 8. – 856 s.
Hrushevskyi M. Istoriia Ukrainy-Rusy: V 11 t. 12 kn. (Redkol. : P. S. Sokhan (holova) ta in.) / M. Hrushevskyi. – K. : Naukova dumka, 1995. – T. 7. – 628 s.
Hrushevskyi M. Nasha zakhidnia oriientatsiia / M. Hrushevskyi // Na porozi Novoi Ukrainy. Statti i dzherelni materiialy. – Niu York – Lviv – Kyiv – Toronto – Miunkhen, 1992. – S. 14–17.
Hrushevskyi M. Novi perspektyvy / M. Hrushevskyi // Na porozi Novoi Ukrainy. Statti i dzherelni materiialy. – Niu York – Lviv – Kyiv – Toronto – Miunkhen, 1992. – S. 21–28.
Hrushevskyi M. Oriientatsiia chornomorska / M. Hrushevskyi // Na porozi Novoi Ukrainy. Statti i dzherelni materiialy. – Niu York – Lviv – Kyiv – Toronto – Miunkhen, 1992. – S. 18–21.
Hrushevskyi M. Ukrainska sprava v yii istorychnomu rozvytku / M. Hrushevskyi // Hrushevskyi M. S. Tvory : U 50 t.; / Redkol. : P. Sokhan, Ya. Dashkevych, I. Hyrych ta in. ; Holov. red. P. Sokhan. – Lviv : Svit, 2007. – T. 8. Seriia «Istorychni studii ta rozvidky (1906 – 1916)». – S. 311–322.
Yevg. L. [Lyatskiy L.] : Stati po slavyanovedeniyu. Vypusk І. Spb., 1904 / L. Lyatskiy // Vestnik Yevropy. – 1905. – № 4. – S. 864–865.
Zhukovskyi A. Politychna i publitsystychna diialnist M. S. Hrushevskoho na emihratsii 1919 – 1924 rr. / A. Zhukovskyi // UIZh. – 2002. – № 1. – S. 96–125.
Zashkilniak L. Slavistyka v naukovii spadshchyni ta istoriosofii Mykhaila Hrushevskoho / L. Zashkilniak // Problemy slovianoznavstva. – Lviv, 1994. – Vyp. 46. – S. 3–24.
Zashkilniak L. Stosunky mizh ukrainskymy i polskymy istorykamy na zlami KhIKh i KhKh stolit / L. Zashkilniak // Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX w. Tom II. Pod redakcją Jerzego Maternickiego, Leonida Zaszkilniaka. – Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2004. – S. 272– 294.
Lystuvannia Mykhaila Hrushevskoho. – T. 4 : Lystuvannia Mykhaila Hrushevskoho ta Ivana Dzhydzhory. – Kyiv–Niu–Iork : UIT, VD «Prostir», 2008. – 457 s.
Mukhyn M. Prof. M. Hrushevskyi (1866 – 1934) / M. Mukhyn // Vistnyk. Misiachnyk literatury, mystetstva, nauky y hromadskoho zhyttia. – Richnyk IV. – Lviv, 1936. – S. 102–115; 194–202; 268–277.
Radchenko K. : Stati po slavyanovedeniyu. Vypusk І. Spb., 1904 / K. Radchenko // Zhurnal Ministerstva narodnogo prosveshcheniya. – Chast. CCCLXI. – Oktyabr. – Spb., 1905. – S. 443–453.
Telvak V. Naukova spadshchyna Mykhaila Hrushevskoho v rosiiskii istoriohrafii kintsia KhIKh – pershoi polovyny KhKh stolittia / V. Telvak // Skhid-Zakhid : Istoryko-kulturolohichnyi zbirnyk. – Vyp. V. – Kh. : FriMaind, 2002. – S. 64–78.
Telvak V. Postat Mykhaila Hrushevskoho v polskii istoriohrafii (kinets KhIKh – KhKh st.) / V. Telvak // UIZh. – 2006. – № 5. – S. 67–82.
Florynskyi T. D. Krytyko-byblyohrafycheskyi obzor noveishykh trudov y yzdanyi po slavianovedenyiu / T. D. Florynskyi // Unyversytetskye yzvestyia. – 1905. – № 11. – S. 184–189.
Shchegolev S. N. Ukrainskoe dvizhenie kak sovremennyy etap yuzhnorusskogo separatizma / S. N. Shchegolev. – Kiev, 1912. – 588 s.
Iakovenko N. Koho ta yak inshuie Mykhailo Hrushevskyi v «Istorii Ukrainy–Rusy»? / N. Yakovenko // Obraz Inshoho v susidnikh istoriiakh : mify, stereotypy, naukovi interpretatsii (Materialy mizhnarodnoi naukovoi konferentsii, Kyiv, 15–16 hrudnia 2005 roku). – K. : NAN Ukrainy, Instytut istorii Ukrainy, 2008. – S. 95–100.
Brückner A. Dogmat normański / A. Brückner // Kwartalnik Historyczny. – Lwów, 1906. – S. 664–679.
Kamiński Jan. Przyczynek do charakterystyki szkoły historycznej prof. Hruszewskiego / Jan Kamiński // Słowo Polskie. – Lwów, 1909. – № 528. – S. 1–2; № 530. – S. 1–2.
Kamiński Jan. Nowy przyczynek do charakterystyki szkoły historycznej prof. Hruszewskiego / Jan Kamiński // Słowo Polskie. – Lwów, 1909. – № 587. – S. 1–2; № 589. – S. 1–3.
Koko E. Franciszek Rawita-Gawroński wobec historiografii ukraińskiej na przełomie XIX – XX wieku / E. Koko // Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX w. – Tom ІII. Pod redakcją Jerzego Maternickiego, Leonida Zaszkilniaka. – Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2005. – S. 270– 278.
Koko E. Franciszek Rawita-Gawroński wobec stosunków polsko-ukraińskich na przełomie XIX i XX wieku (do 1914 r.) / E. Koko // Studia z dziejów polskiej myśli i kultury politycznej XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedukowana profesorowi Romanowi Wapińskiemu. – Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2001. – S. 166–178.
Koko E. Rusini czy Ukraińcy? Kształtowanie się nowoczesnego narodu ukraińskiego w oglądach Franciszka Rawity-Gawrońskiego / E. Koko // Polacy i sąsiedzi – dystanse i przenikanie kultur. – Część I. Zbiór studiów pod redakcją Romana Wapińskiego. – Gdańsk, 2000. – S. 31–35.
Kolankowski L. Hruszewski M. Istorija Ukrainy-Rusi, t. IV, V, VI / L. Kolankowski // Kwartalnik Historyczny. – Lwów, 1913. – S. 348–365.
Kolankowski L. Kilka uwag o Prof. M. Hruszewskiego Historyi Ukrainy-Rusi. – Lwów, 1913. – 20 s.
Kolankowski L. Pomysły i idee ukraińskie Prof. M. Hruszewskiego / L. Kolankowski // Świat Słowiański. – Rocznik IV. – Kraków, 1908. – Styczeń. – S. 19–30.
Plokhy S. Unmaking Imperial Russia. Mykhailo Hrushevsky and the Writing of Ukrainian History / S. Plokhy. – Toronto-Buffulo-London : University of Toronto Press, 2005. – 614 p.
Rawita-Gawroński Fr. Kwestya ruska wobec Austryi i Rosyi / Fr. Rawita-Gawroński // Świat Słowiański. – Rocznik VIII. – Kraków, 1912. – Sierpień-Wrzesień. – S. 557–578.
Rawita-Gawroński Fr. Profesor Hruszewskij i jego Historia Ukrainy-Rusi / Fr. Rawita-Gawroński // Świat Słowiański. – Rocznik VII. – Kraków, 1911. – Maj. – S. 337–356.